Γνωμικό #243

«Η πίστη μπορεί να οριστεί εν συντομία ως μία παράλογη αποδοχή της ύπαρξης του απίθανου. Ή, ψυχαναλυτικά, ως μια νεύρωση επιθυμίας. Κατ’ αυτό τον τρόπο ενέχει το στοιχείο του παθολογικού· πηγαίνει πέρα από τις κανονικές διανοητικές διεργασίες και περνάει στον ομιχλώδη χώρο της υπερβατικής μεταφυσικής. Ένας άνθρωπος γεμάτος πίστη είναι απλώς κάποιος που έχει χάσει (ή που δεν είχε ποτέ) την ικανότητα για καθαρή και πραγματιστική σκέψη. Δεν είναι απλά χαζός· είναι άρρωστος.»

—H. L. Mencken (Χ. Λ. Μένκεν) (1880-1956 ) Αμερικανός δημοσιογράφος, συντάκτης και κριτικός, στο Prejudices, Third Series (Προκαταλήψεις, Τρίτη Σειρά, 1922), σελ. 267

Η φοβία του πηγαδιού

Το κείμενο που ακολουθεί γράφτηκε από τον αναγνώστη «Νίκο», αρχικά ως σχόλιο στο Γνωμικό #92. Επειδή δεν έχει άμεση σχέση με εκείνο το άρθρο, αλλά και επειδή στέκει από μόνο του, το μεταφέρω σε ξεχωριστό άρθρο.

Προσοχή! Ακολουθεί σεντόνι ήσσονος σημασίας, αν βαριέστε ή βιάζεστε, παρακάμψτε.

Όταν ήμουν μικρός, 6-7 χρονών, κάποιες φορές πηγαίναμε οικογενειακώς επίσκεψη στο εξοχικό του θείου μου σε κάποια παράλια της Αττικής, στο νότιο Ευβοϊκό. Στην πίσω πλευρά του σπιτιού, υπήρχε ένα πηγάδι δίπλα σε ένα δωματιάκι με κάποια ηλεκτρική αντλία με ιμάντες, και έναν τεράστιο διακόπτη φόρα –παρτίδα.

Η θεία μου τότε μας είχε πει με τρομακτική φάτσα και γουρλωμένα μάτια ότι «στο πηγάδι εκεί είχε πεθάνει ο παππούς» και άλλα τέτοια φοβιστικά.

Μας τα είχε πει, για να μας τρομάξει και να μην πηγαίνουμε εκεί. Όπως το σκέφτομαι τώρα, ήταν όντως επικίνδυνο για παιδάκια 6-7 χρονών να γυρνοβολάνε εκεί, και αν έπαιρνε μπροστά η αντλία, οι ιμάντες μπορεί να κάνανε μεγάλη ζημιά.

Η απειλή δεν επαναλήφθηκε απ’ ότι θυμάμαι, αλλά δεν κυκλοφορήσαμε ποτέ στην επίμαχη περιοχή του πηγαδιού.

Τα χρόνια περνούσαν, και οι επισκέψεις στο εξοχικό είχαν βόλτες, εξερευνήσεις, αλλά αποχή από το πηγάδι.