Kάθε νέο άρθροΓνωμικό #264
Posted by Διαγόρας ο Μήλιος στο 2010/10/08
«Η θεολογία δεν είναι παρά η άγνοια των φυσικών αιτιών αναγμένη σε σύστημα.»
—Baron d’Holbach (Βαρώνος Ντ’ Ολμπάκ) (1733-1789) Γερμανικής καταγωγής Γάλλος συγγραφέας, φιλόσοφος και εγκυκλοπαιδικός, στην εισαγωγή στο βιβλίο του “Le bon-sens ou Idées naturelles opposées aux idées surnaturelles” (Η κοινή λογική ή Φυσικές ιδέες σε αντίθεση με υπερφυσικές ιδέες) που εκδόθηκε το 1772.
Το πρωτότυπο στα γαλλικά: «La Τhéologie n’est que l’ignorance des causes naturelles réduite en systême».
(Ευχαριστώ το Τεμπελόσκυλο για τις πληροφορίες.)
Το αρχείο των γνωμικών φιλοξενείται στο atheoi.ORG: Αρχείο γνωμικών
Copyright © 2010 Διαγόρας ο Μήλιος | Όροι Χρήσης
Άρθρα μέσω RSS
Σχόλια μέσω RSS
Μόνο τα σχόλια αυτού του άρθρου μέσω RSS
Άρθρα μέσω email
Σχόλια μέσω email
Διαγόρας ο Μήλιος 
Nemertes said
Το reduced είναι καλύτερα να αποδωθεί ως «συμπυκνωμένη» ή «μετατρεπόμενη» ή «μεταφρασμένη» ή κάτι άλλο εκτός από το ανάγω που έχει έννοια θετική, επεκτατική κλπ, νομίζω. Πέραν τούτου αυτό που μου αρέσει σε αυτά τα ρητά είναι πως δεν είναι μίζερα. Δείχνουν το πόσο έξυπονοι είναι οι άνθρωποι που τα είπαν.
Διαγόρας ο Μήλιος said
Νημερτή, με τις προτάσεις σου ως προς τη μετάφραση του «reduced» δεν συμφωνώ, νομίζω ότι ο Βαρώνος εδώ κάνει χρήση της επιστημονικής έννοιας του «reduce»/»reduction», η οποία στα ελληνικά μεταφράζεται ακριβώς ως «ανάγω»/«αναγωγή». Το γεγονός ότι στα ελληνικά η έννοια έχει θετικές αποχρώσεις, ενώ στα αγγλικά έχει αρνητικές αποχρώσεις, είναι μάλλον άσχετο: νομίζω πως ο Βαρώνος χρησιμοποίησε τη λέξη για την ακριβή επιστημονική έννοιά της και όχι για τις δευτερεύουσες εννοιολογικές αποχρώσεις της. Βέβαια, ας δούμε τι θα πουν και οι άλλοι αναγνώστες.
Όσο για το περί μίζερων ρητών… μα, (ο_Ο) ποιο ρητό που έχω δημοσιεύσει θεωρείς μίζερο;
Τεμπελόσκυλο said
Χάριν πληρότητος, ορίστε και το πρωτότυπο στα γαλλικά: «La Τhéologie n’est que l’ignorance des causes naturelles réduite en systême».
Από την εισαγωγή στο βιβλίο του «Le bon-sens ou Idées naturelles opposées aux idées surnaturelles» (Η κοινή λογική ή Φυσικές ιδέες σε αντίθεση με υπερφυσικές ιδέες), που εκδόθηκε το 1772.
Ολόκληρο το βιβλίο εδώ, το συγκεκριμένο απόσπασμα σχεδόν στη μέση της 3ης σελίδας.
Διαγόρας ο Μήλιος said
Τεμπελόσκυλο, σε ευχαριστώ πάρα πολύ που τα βρήκες αυτά. Κάνω τις σχετικές διορθώσεις στο άρθρο.
xarxar said
Αν και δε γνωρίζω παρά ελάχιστα γαλλικά, δε θα διαφωνήσω παρά μόνο στην τελική απόδοση: νομίζω ότι τυπικά είναι «ανηγμένη» κι όχι «αναγμένη» από τα λίγα που θυμάμαι από γραμμική άλγεβρα (μάλλον). Την καλησπέρα μου και φυσικά τα σέβη μου στο βαρώνο.
Αντώνης said
έχω και εγώ την (ισχυρή) αίσθηση ότι είναι «ανηγμένη» κ όχι «αναγμένη».
Διαγόρα νομίζω ότι εννοεί ότι όντως διαλέγεις ωραία ρητά.
Διαγόρας ο Μήλιος said
Xarxar και Αντώνη, φαντάζομαι ότι στην καθαρεύουσα θα ήταν «ανηγμένη», αλλά έχω την εντύπωση ότι η δημοτική προβλέπει ακριβώς κάτι τέτοιες απλοποιήσεις όπως το «αναγμένη». Ελπίζω να βρεθεί κάποιος με φιλολογικές περγαμηνές να μας δώσει μια οριστική απάντηση στο ερώτημα.
c said
http://www.icanhasinternets.com/2010/10/imaginary-friends/
Comte de Toulouse said
Καλό το ρητό, η μετάφραση «αναγμένη» πολύ άτυχη. Είναι ένα κλίκ χειρότερο από το «εκρήχτηκε» που υποτίθεται εκδημοτικίζει το «εξερράγη».
Μήπως το «αναχθείσα» σου πάει περισσότερο; :-)
batcic said
Κόμη, η μάνα μου ήταν καθηγήτρια μέσης εκπαίδευσης και σε διαγώνισμα Γεωλογίας, στην ερώτηση:
– Ποια πετρώματα ονομάζονται έκχυτα;
βρήκε απάντηση:
– Έκχυτα ονομάζονται τα πετρώματα που εκραγίστηκαν από τα ηφαίστεια υπό μορφή λάβας και πάθαν ψύχωση!!!
Μούτρο said
Πέραν από την προφανή συμφωνία μου με την ουσία του ρητού, νομίζω πως η σωστή λέξη στην καθομιλουμένη είναι «ανηγμένη».
Αντώνης said
Ο ηγούμενος (σχετικό με το 2ο συνθετικό της λέξης ανάγω) είναι λέξη της δημοτικής. το ότι μοιάζει καθαρεύουσα, δε σημαίνει ότι είναι αποκλειστικά καθαρεύουσα :)
το ανηγμένο/η είναι πάντως συνήθης όρος στα μαθηματικά.
Ιοκάστη said
Τι τραγικό… Ο άνθρωπος το είπε αυτό το 1772 και ακόμη σήμερα υπάρχουν τόσοι άνθρωποι που δεν έχουν ιδέα από φυσική και τα αποδίδουν όλα στον θεό. Εντάξει δεν λέω να γίνουν όλοι φυσικοί αλλά είναι κάποια βασικά πράγματα :(
ΑΠΟΚ.17;16 said
Τι έχουμε να πούμε για το φυσικό νόμο της αιτίας και του αποτελέσματος. Όταν παρατηρούμε ένα αποτέλεσμα, αντιλαμβανόμαστε ότι πρέπει να υπάρχει και κάποια αιτία. όταν βλέπουμε και εμείς το σχέδιο που είναι ολοφάνερο στη φύση, δεν είναι λογικό να συμπεράνουμε ότι Κάποιος (Αιτία) είναι υπεύθυνος;
aeroxeimarros said
@ΑΠΟΚ.17;16
Ρε φίλε αυτά έχουν λυθεί από άποψη επιχειρηματολογίας από τους περασμένους αιώνες μην επιστρέφεις στα ίδια! Γιατί αυτή η αιτία να είναι ο Θεός; μην δίνουμε στο ίδιο το μυστήριο της υπαρξης ακόμα πιο ακατανόητες ιδέες…
Αντώνης said
ΑΠΟΚ.17;16
Η φύση δεν έχει κανένα ολοφάνερο σχέδιο σαν αυτά που φαντάζεσαι. Η ζωή (εννοώ στον πλανήτη Γη) είναι ΓΕΜΑΤΗ ατέλειες, που κάθε άλλο σε σχέδιο παραπέμπουν.
όσο για το «φυσικός νόμος αιτίας αποτελέσματος», καλύτερα να ανατρέξεις σε κάποιο λεξικό για να βρείς την ερμηνεία του «φυσικός νόμος», κ μετά να το χρησιμοποιήσεις στις εκφράσεις σου.
Μιας και σου αρέσουν οι σχέσεις αιτίας-αποτελέσματος, να και μια ευρέως διαδεδομένη:
αιτία: άγνοια φυσικών νόμων.
αποτέλεσμα: φαντασιώσεις περί υπερφυσικού όντος.
batcic said
ΑΠΟΚ.17;16, που είσαι ρε ψυχάρα, χάθηκες! Και εμένα με πιάνουν πάντα τα ψυχολογικά μου όταν δεν σχολιάζεις. Επιπλέον δεν καταλαβαίνω γιατί εγκατέλειψες το στιλάκι εκείνο γραφής που σε καθιέρωσε στην μπλογκόσφαιρα; Λοιπόν για να θυμούνται οι παλιοί και να μαθαίνουν οι νέοι, η απάντηση μου θα είναι μορφοποιημένη στο απαράμιλλο παλιό στιλ του ΑΠΟΚ.
Κατ=αρχήν σε ποιόν ± νόμο αναφέρεσαι; Η αιτιότητα²³ είναι μάλλον μια διαπιστωμένη=καθολικά½ ιδιότητα η οποία έ=χει χαρακτήρα < αρχής. ΔεύτεροΝ αν δαιχτού=με κι εμείς² την 1σχύ της%, τι σε κάνει να ³°νομίζεις ότι εσύ βρήκες=τη σοστή αιτία για το σχ3διασμό στην=φύσυ;;; 3ον αν ΘΕΟ1ρήσουμε την αιτιότητα=νόμο, τον ανακάλυψ@ν χριστιανοί±; Μάλλον όχι, και σίγουρ@ = κάπ0ιοι=ηδικοί! Πήγαιν3 λοιπόν² να ρωτίσις τους ειδικού½ς = για να σου δώσουν ΚΑΙ ©ΤΗΝ ΑπάντησΊ.
Διαγόρας ο Μήλιος said
ROTFLMAO!
ChrisMrSly said
όταν βλέπουμε και εμείς το σχέδιο που είναι ολοφάνερο στη φύση, δεν είναι λογικό να συμπεράνουμε ότι Κάποιος (Αιτία) είναι υπεύθυνος;
Ο Picard διαφωνεί.
ΑΠΟΚ.17;16 said
1«Μιας και σου αρέσουν οι σχέσεις αιτίας-αποτελέσματος, να και μια ευρέως διαδεδομένη: αιτία: άγνοια φυσικών νόμων. αποτέλεσμα: φαντασιώσεις περί υπερφυσικού όντος.»
Συμφωνώ απόλυτα! αιτία: «άγνοια φυσικών νόμων» αν λέγαμε πριν 20 χρόνια ότι θα υπάρχει το σημερινό κινητό τηλέφωνο θα μας έλεγαν τρελούς! τι θα έφταιγε; «άγνοια φυσικών νόμων»!
2.«συμπεράνουμε ότι Κάποιος (Αιτία) είναι υπεύθυνος;» Σωστό αλλά υπάρχει και η περίπτωση να το επιτρέπει το κακό για κάποιο λόγο και όχι να το προκαλεί.
Διαγόρας ο Μήλιος said
Θα το έσβηνα για παράβαση των όρων χρήσης, επειδή δεν καθιστά σαφές ποια λόγια είναι δικά του και ποια αποτελούν παράθεση λόγων άλλων, αλλά το αφήνω να περάσει μέσα στα πλαίσια της γενικής κατανόησης που δείχνουμε για την κατάσταση του παιδιού.
batcic said
@ΑΠΟΚ.17;16
Ο φυσικός ± νόμος += του κινητού ²τηλαιφόνοΥ³;;; Τ1 λαις ρε =ψιχάρα, [όλο και κάτ=ι μαθένουμαι]…