Kάθε νέο άρθροΓνωμικό #167
Posted by Διαγόρας ο Μήλιος στο 2009/11/20
«Πόσο ευτυχείς είναι οι αστρολόγοι αν πούνε μια αλήθεια ανάμεσα σε εκατό ψέματα, ενώ άλλοι άνθρωποι χάνουν όλη την αξιοπιστία τους εάν πούνε ένα ψέμα ανάμεσα σε εκατό αλήθειες!»
—Francesco Guicciardini (Φραντσέσκο Γκουιτσιαρντίνι) (1483-1540) Ιταλός ιστορικός και πολιτικός, στο σύγγραμμα Ricordi (1530) παρ. 57.
Το γνωμικό αποτελεί περίληψη της ακριβούς φράσης.
Η περίληψη μεταφρασμένη στα αγγλικά: «How happy are the astrologers, who are believed if they tell one truth to a hundred lies, while other people lose all credit if they tell one lie to a hundred truths.»
Πηγή: James Randi, An Encyclopedia of Claims, Frauds, and Hoaxes of the Occult and Supernatural (also published in the U.K. as The Supernatural A-Z: The Truth and the Lies); όπως αναφέρεται στο baharna.com: «Three Writers in Search of the Paranormal».
Για πρώτη φορά συνάντησα τη ρήση στο Atheoi.ORG – «Αστρολογία 2009 και η δική μου πρόβλεψη», σχόλιο Παύλου Καστανά.
Η ακριβής πρωτότυπη φράση σε παλαιάς κοπής ιταλικά: «Quanto sono piú felici gli astrologi che gli altri uomini! Quelli dicendo tra cento bugie una veritá, acquistano fede in modo che è creduto loro el falso; questi dicendo tra molte veritá una bugia, la perdono in modo che non è piú creduto loro el vero.»
Πηγή: wikisource.org: Ricordi (1530) παρ. 57
Μετάφραση: «Πόσο πιο ευτυχείς είναι οι αστρολόγοι από τους άλλους ανθρώπους! Με το να λένε μία αλήθεια ανάμεσα σε εκατό ψέματα, αποκτούν την εμπιστοσύνη των ανθρώπων, και οι ψευτιές τους γίνονται πιστευτές. Άλλοι άνθρωποι, με το να πουν ένα ψέμα ανάμεσα σε πολλές αληθείς δηλώσεις, χάνουν την εμπιστοσύνη των άλλων, και κανείς δεν τους πιστεύει ακόμα κι όταν λένε την αλήθεια.»
Ευχαριστώ το Τεμπελόσκυλο για τη βοήθεια, καθώς και τον ανώνυμο Ιταλό φίλο μου που μου παρείχε επιπλέον βοήθεια για να βγάλω άκρη.
Το αρχείο των γνωμικών φιλοξενείται στο atheoi.ORG: Αρχείο γνωμικών
Copyright © 2009 Διαγόρας ο Μήλιος | Όροι Χρήσης
Άρθρα μέσω RSS
Σχόλια μέσω RSS
Μόνο τα σχόλια αυτού του άρθρου μέσω RSS
Άρθρα μέσω email
Σχόλια μέσω email
Διαγόρας ο Μήλιος 
cyrus said
Νομίζω ότι με το «happy» εδώ εννοεί «ευτυχισμένοι» με την έννοια τού «τυχεροί».
Ptomas said
Πόσο χαρούμενοι έιναι οι Αστρολόγοι που ΘΕΩΡΟΥΝΤΑΙ ΑΞΙΟΠΙΣΤΟΙ αν …
Εχεις δει ποτέ την εκπομπή του αγύρτη του Γκέλλερ; Οι θεατές είναι ικανοί να πιστέψουν οπιαδήποτε παπαριά τους σερβίρει η ΤουΒί. Πόσο εύκολα παραμερίζουμε την κοινή λογική όταν μας σερβίρουν την μπούρδα με πειστικό περιτύλιγμα. Τους ταχυδακτυλουργούς τους σέβομαι απόλυτα και τους θαυμάζω γιατί σου λένε από την αρχή κόλπο είναι αν μπορείς βρες το, τα μέντιουμ τους αστρολόγους και τους «μάγους» τους συχαίνομαι.
Διαγόρας ο Μήλιος said
Εκείνο που μου κάνει εντύπωση με το σημερινό γνωμικό είναι ότι ενώ ειπώθηκε στην καρδιά του μεσαίωνα, φαίνεται να έχει μία πολύ σύγχρονη ματιά στα πράγματα. Συγκεκριμένα, η αναφορά σε ανθρώπους που «χάνουν όλη την αξιοπιστία τους εάν πούνε ένα ψέμα» μοιάζει να σκιαγραφεί την επιστημονική κοινότητα, όπου πράγματι ένα ψέμα ή ακόμα και ένα πολύ χοντρό λάθος είναι ικανό να καταστρέψει την υπόληψη –και κατά συνέπεια την καριέρα– ενός επιστήμονα. (Γνωρίζει κανείς τι απέγιναν ο Fleischmann και ο Pons;) Και βέβαια η αντιπαράθεση της επιστημονικής ηθικής «ένα παράπτωμα κι είσαι εκτός του παιχνιδιού» με την ηθική της αγυρτείας «πιστέψτε με, μια φορά στις εκατό πετυχαίνω διάνα» είναι αποκαλυπτική.
Cyrus, η αλήθεια είναι ότι για να γίνει πιο ακριβής η μετάφραση θα πρέπει να βρω το πρωτότυπο στα μεσαιωνικά ιταλικά και μετά να βρω κάποιον να μου το μεταφράσει, πράγμα δύσκολο. Αλλά θα το προσπαθήσω.
Τεμπελόσκυλο said
Το κοντινότερο που βρήκα στο γνωμικό είναι το νούμερο 57 εδώ. Και μια μετάφραση στα αγγλικά εδώ, αλλά μου φαίνεται λίγο «ελεύθερη».
Ο Γκουιτσιαρντίνι έχει πει και την άλλη μεγάλη αλήθεια: «Μην αντιμάχεσαι ποτέ τη θρησκεία, ούτε τα πράγματα που φαίνεται να εξαρτώνται από το θεό, γιατί αυτά τα ζητήματα έχουν μεγάλη επιρροή στο μυαλό των ανόητων.»
(πρωτότυπο: «Non combattete mai con la religione, né con le cose che pare che dependono da Dio; perché questo obietto ha troppa forza nella mente degli sciocchi.», από εδώ, νούμερο 37, μετάφραση δική μου.)
Διαγόρας ο Μήλιος said
Τεμπελόσκυλο, σε ευχαριστώ πολύ για τις πληροφορίες. Έκανα τις σχετικές προσθήκες και διορθώσεις στο κυρίως άρθρο. Τη δεύτερη ρήση του Γκουιτσιαρντίνι θα τη χρησιμοποιήσω ίσως στο μέλλον. (Παρεμπιπτόντως, είναι στην παράγραφο 31, όχι 37.)
Επίσης να αναγνωρίσω ένα λάθος μου στο σχόλιο 3: το γνωμικό δεν ειπώθηκε στην καρδιά του μεσαίωνα, παρά στο τέλος του, κατά τη διάρκεια της ευρωπαϊκής αναγέννησης. Παρ’ όλα αυτά ειπώθηκε πριν 500 από χρόνια, πριν τον διαφωτισμό, και είναι άξιο θαυμασμού το πόσο λίγα πράγματα έχουν αλλάξει από τότε.
zaphod said
Ωραιον το γνωμικον. Το τσίμπησα δια ιδιαν χρήσιν!!!!
Διαγόρας ο Μήλιος said
Αντικατέστησα το «χαρούμενοι» με «ευτυχείς», καθώς αυτό αποδίδει πολύ καλύτερα την έννοια του felici.
ΣΥΔΥ-ΕΛΣΥΝ said
Είναι το παράπονο της σειριακής έναντι της παράλληλης σύνδεσης διακοπτών σε ένα ηλεκτρικό κύκλωμα.
Αν ένας μόνο διακόπτης στην σειριακή σύνδεση είναι off, τότε όλα off…
Αν ένας μόνο διακόπτης στην παράλληλη σύνδεση είναι on, τότε on… Αδικη κοινωνία…