Διαγόρας ο Μήλιος

Τα είδωλα κάνουν τα καλύτερα καυσόξυλα

Γνωμικό #41

Posted by Διαγόρας ο Μήλιος στο 2008/06/20

«Η άνετη σιγουριά με την οποία γνωρίζω ότι η θρησκεία των άλλων είναι ανοησία με κάνει να υποπτεύομαι ότι το ίδιο είναι και η δική μου.»

Mark Twain (Μαρκ Τουαίην) (1835-1910), Αμερικανός συγγραφέας

Το πρωτότυπο «The easy confidence with which I know another man’s religion is folly teaches me to suspect that my own is also» προέρχεται από τη βιογραφία του Mark Twain από τον Albert Bigelow Paine, από το κεφάλιαο CCXCV με τίτλο “Mark Twaine´s religion”. (Ευχαριστώ πολύ την Αόρατη Μελάνη για την έρευνα.)

Το αρχείο των γνωμικών φιλοξενείται στο atheoi.ORG: Αρχείο γνωμικών

Copyright © 2008 Διαγόρας ο Μήλιος | Όροι Χρήσης

Άρθρα μέσω RSS
rss Σχόλια μέσω RSS
rss Μόνο τα σχόλια αυτού του άρθρου μέσω RSS
Άρθρα μέσω email
Σχόλια μέσω email

13 Σχόλια προς “Γνωμικό #41”

  1. Mandarin said

    Με βρίσκει απολύτως σύμφωνο αυτό το γνωμικό. Αν μια θρησκεία είναι αποκύημα του ανθρώπινου μυαλού τότε είναι και οι υπόλοιπες, μοιάζει με μαθηματικό θεώρημα. Αν κάποιοι άνθρωποι είχαν κάποτε την ανάγκη να πλάσουν μια θεότητα αυτό σημαίνει ότι όλοι οι θεοί είναι πλάσματα της φαντασίας του ανθρώπου. Γι’ αυτό ο μόνος τρόπος για να απαλλαγούμε από τα παραμύθια είναι να πάψει να υπάρχει αυτή η ανάγκη.

  2. Ναι, Mandarin, πράγματι ο Mark Twain συνέλαβε και διατύπωσε πολύ καλά αυτό το γνωμικό. Σε παρεμφερείς γραμμές υπάρχει ένα άλλο του Hitchens, που λέει «Καθώς είναι προφανώς αδιανόητο να έχουν δίκιο όλες οι θρησκείες, το πιό λογικό συμπέρασμα είναι ότι είναι όλες λάθος». Η διατύπωση του Hitchens όμως δεν μου αρέσει καθόλου, και δεν θα τη συμπεριλάβω στη συλλογή, γιατί διέπεται από εκείνο το χαρακτηριστικό, το συχνά απόλυτο ύφος του, που μερικές φορές καταντά άστοχο. Αν το δημοσίευα αυτό θα πεταγόταν αμέσως ο Θου Βου και θα εξέδιδε τη δική του έκδοση, η οποία πάνω-κάτω θα έλεγε ότι «σύμφωνα με αυτό το σκεπτικό, αφού είναι προφανώς αδιανόητο να έχουν δίκιο όλες οι επιστημονικές θεωρίες, το πιό λογικό συμπέρασμα είναι ότι είναι όλες λάθος», και μετά τρέχα να συμμαζέψεις τα ασυμμάζευτα.

  3. Mandarin said

    Νομίζω πως θα διαφωνήσω! Η διατύπωση του Hitchens με καλύπτει καλύτερα. Άλλωστε ναι όλες οι επιστημονικές θεωρίες είναι λάθος με την αυστηρή έννοια. Είμαι της άποψης ότι είναι μάταιη η προσπάθεια για ανακάλυψη των φυσικών νόμων του σύμπαντος γιατί πολύ απλά δεν υπάρχει κανένας λόγος για να υπάρχουν τέτοιοι νόμοι. Όλες οι θεωρίες είναι προσεγγίσεις άλλες καλές και άλλες όχι τόσο καλές, των φυσικών φαινομένων. Ακριβώς αυτή η πρεμούρα για την εύρεση θεωριών είναι το πρόβλημα εξ αρχής. Ο άνθρωπος αρχίζει να σκέφτεται ελεύθερα όταν δεχτεί μέσα του ότι δεν υπάρχει πρόβλημα να μην έχει απαντήσεις σε όλα τα ερωτήματα. Όταν μπορεί χωρίς ανασφάλειες να προφέρει 2 πολύ δύσκολες λέξεις: Δεν Ξέρω!

  4. nespa45 said

    Σίγουρα ένα ακόμη ενδιαφέρον γνωμικό, για το οποίο όμως δεν θα μπορούσα να πω πως εκφράζει και τον τρόπο που σκέφτομαι. Κι αυτό γιατί ποτέ δεν μπορείς να είσαι σίγουρος για κάτι. Επομένως το ρήμα γνωρίζω, για την θρησκεία, θα το αντιλαμβανόμουνα ως «θέλω», μιας και εφόσον δεν μπορείς να γνωρίσεις την ίδια σου την θρησκεία, πόσο μάλλον των άλλων…. Καλημέρα Διαγόρα, έχω μπλέξει άσχημα με τις δουλειές και έχω χάσει επεισόδια χεχε. Ελπίζω να επανέλθω και πάλι σύντομα. Τα λέμε…

  5. @Διαγόρα

    “Καθώς είναι προφανώς αδιανόητο να έχουν δίκιο όλες οι θρησκείες, το πιό λογικό συμπέρασμα είναι ότι είναι όλες λάθος”. Hitchens

    “σύμφωνα με αυτό το σκεπτικό, αφού είναι προφανώς αδιανόητο να έχουν δίκιο όλες οι επιστημονικές θεωρίες, το πιό λογικό συμπέρασμα είναι ότι είναι όλες λάθος”

    συ είπας.

    πάντως ο Μαρκ Τουαίην έχει προκλητικά απλή και όμορφη σκέψη και μ αρεσει να τον διαβάζω.

    @Μandarin

    έντιμη και συνετή η τοποθέτηση σου.το κακό είναι πως οι περισσότεροι το παίζουμε υπερφίαλοι ξερόλες,θεϊστές ή μη.

    κάποιος ερευνητής-αν θυμάμαι καλά- έγραψε πως οταν βρισκουμε μιαν απάντηση στα ερωτήματα μας ,προκύπτουν άλλα δέκα ερωτήματα τα οποία ζητουν νέες απαντήσεις.

    για να ιντριγκάρω την κουβέντα θα βάλω μια πρόταση του Μαρκ Τουαίην για την επιστήμη:
    «Υπάρχει κάτι συναρπαστικό στην επιστήμη.
    Κάποιος εισπράττει μεγάλες ποσότητες εικασιών από ασήμαντες επενδύσεις σε γεγονότα.»

    There is something fascinating about science. One gets such wholesale returns of conjecture out of such a trifling investment of fact.
    – Life on the Mississippi

  6. Οι επιστημονικές Θεωρίες είναι η άλλη άκρη των θρησκευτικών δοξασιών και ιδεοληψιών.
    Η κρίση των θεωριών που προκύπτουν μετά από παρατήρηση γεγονότων, είναι αυστηρή και όταν αυτές ανατρέπωνται (οι Θεωρίες) αυτό ειναι αποτέλεσμα της ορθολογικής εξέτασης τους από άλλους επιστήμονες.

    Αλήθεια, πότε είναι η τελευταία φορά που μια θρησκεία διαπίστωσε κάποιο δογματικό λάθος και ανακοίνωσε το συμβάν?

    Πολλές φορές απλά μαθηματικά λάθη έχουν αμαυρώσει τη φήμη έξοχων επιστημόνων με μεγάλο έργο, ενώ άλλες φορές, κάποιες θεωρήσεις που φάνηκαν λάθος, επανήλθαν δικαιωμένες. (πχ. Κοσμική σταθερά Του Α.Αϊνστάιν)
    Δεν Μπορούν να υπάρξουν ΔΥΟ εφαρμοσμένες και ελεγμένες θεωρίες για ΕΝΑ αντικείμενο έρευνας εκτός αν η μία ΔΕΝ διαφωνεί με την άλλη. Σε αυτή την περίπτωση έχουμε την συγχώνευση τους σε μια θεωρία που περιγράφει αποτελεσματικά τα φαινόμενα με τα οποία ασχολείται. (πχ. Μάξγουελ για την θεωρία του Ηλεκτρομαγνητισμού)
    Δεν μπορεί κανείς λοιπόν να συγκρίνει Επιστήμες και θρησκείες γιατί οι μεν πρώτες υπόκεινται σε συνεχή έλεγχο χωρίς ποτέ να διεκδικούν το αλάθητο ενώ οι θρησκείες είναι από την φύση της ύπαρξής τους θεϊκά επιβαλλόμενες και αποκαλυπτικές.

    R.McDarren

  7. «Υπάρχει κάτι συναρπαστικό στην επιστήμη.
    Κάποιος εισπράττει μεγάλες ποσότητες εικασιών από ασήμαντες επενδύσεις σε γεγονότα.»

    Πολύ καλό…. αλλά … …

    εικασιών δημιούργημα είναι οτιδήποτε υπάρχει γύρω σας που δεν είναι χώμα, δεν κάνει φωτοσύνθεση και δεν μεταβολίζει τροφή σε ενέργεια.
    Πχ. Υπολογιστές, φάρμακα, κατσαρόλες, μπετούγιες, αστεροσκοπεία, πλυντήρια (όλων των ειδών), αεροπλάνα, καράβια, τραίνα, αυτοκίνητα, ψυγεία …… και συνεχίζει μέχρι που όλοι εδώ θα κοιμηθούν…..

    «Something that sounds good is not always true.»

    R.McDarren

  8. Π said

    Διαγόρα, αν δημοσίευες τη ρήση του Hitchens δεν θα πεταγόταν μόνο ο ΘΒ αλλά και εγώ, γιατί από μόνη της φαντάζει ως καταφανές λογικό σφάλμα (όπως δείχνεις με το αντιπαράδειγμα). Εκείνο που υποθέτω πως έχει παράλληλα κατά νου ο Hitchens (θα ήθελα να έβλεπα τα συμφραζόμενα) είναι το ότι καμμιάς θρησκείας η δήθεν αλήθεια δεν είναι αποδείξιμη. Σε συνδυασμό με αυτό, η ρήση γίνεται λιγότερο άστοχη (αλλά και πάλι δεν συνάγεται ότι είναι όλες λάθος· συνάγεται μόνον ότι ενδέχεται να είναι – ή ότι δεν προκύπτει λογική υποχρέωση να αποδεχθούμε τα πιστεύω καμμιάς).

  9. @Mortgage

    η απολυτοποίηση ,έως και θρησκειοποίηση,της επιστήμης είναι τοσο επικίνδυνη όσο και η θεοποίηση του ροζ ελέφαντα.
    με την διαφορά πως ο ροζ ελέφαντας το μεγαλύτερο κακό που μπορεί να κάνει είναι η γιγάντια κουτσουλιά του,ενω το κακό που μπορεί να προκύψει από την θρησκειοποιημένη επιστήμη ίσως δε μπορέσει να μετρηθεί,ελλείψει παρατηρητών.

  10. Παραιτούμαι.

    Mortgage Clan and the ghost of Scotland.

  11. Αναζητώντας την πηγή αυτού του γνωμικού, η καλύτερη αναφορά που μπόρεσα να βρω είναι αυτή του Wikiquote http://en.wikiquote.org/wiki/Mark_Twain

    * marginal note in Moncure D. Conway’s Sacred Anthology
    * quoted by Albert Bigelow Paine in Mark Twain: A Biography (1912)

    Το γνωμικό αναφέρεται ευρέως στο δίκτυο, αλλά χωρίς αναφορά πηγής. Οι άλλες αναφορές πηγής που είδα, ελάχιστες ομολογουμένως, συμφωνούσαν με το δεύτερο σκέλος αυτής της αναφοράς. Δεν έχω λόγους να την αμφισβητήσω. Αν βρω το κείμενο της εν λόγω βιογραφίας και το επιβεβαιώσω, θα ενημερώσω.

  12. Βρήκα το πλήρες κείμενο της βιογραφίας του Mark Twaine υπό Albert Bigelow Paine εδώ: http://www.gutenberg.org/files/2988/2988.txt

    Το γνωμικό προέρχεται από το κεφάλιαο CCXCV με τίτλο «Mark Twaine´s religion», όπου ο συγγραφέας λέει τα εξής:

    «He was never intentionally dogmatic. In a memorandum on a fly-leaf of Moncure D. Conway’s Sacred Anthology he wrote:
    RELIGION
    The easy confidence with which I know another man’s religion is folly teaches me to suspect that my own is also.
    MARK TWAIN, 19th Cent. A.D.
    And in another note:
    I would not interfere with any one’s religion, either to strengthen it or to weaken it. I am not able to believe one’s religion can affect his
    hereafter one way or the other, no matter what that religion maybe. But it may easily be a great comfort to him in this life hence it is a valuable possession to him.»

    Μιας και δεν μπορώ να ψάξω να βρω το αντίτυπο της Sacred Anthology του Moncure D. Conway πάνω στο οποίο ο Τουαίην έκανε τη χειρόγραφη σημείωσή του, δέχομαι καλή τη πίστη τα λόγια του βιογράφου, μέχρις αποδείξεως του εναντίου.

  13. Ενημέρωση: πρόσθεσα στο κυρίως άρθρο τις πληροφορίες που βρήκε η Αόρατη Μελάνη.

    Αόρατη Μελάνη μου, είσαι καταπληκτική! Ευχαριστώ πολύ.

Σχολιάστε

Εισάγετε τα παρακάτω στοιχεία ή επιλέξτε ένα εικονίδιο για να συνδεθείτε:

Λογότυπο WordPress.com

Σχολιάζετε χρησιμοποιώντας τον λογαριασμό WordPress.com. Αποσύνδεση /  Αλλαγή )

Φωτογραφία Twitter

Σχολιάζετε χρησιμοποιώντας τον λογαριασμό Twitter. Αποσύνδεση /  Αλλαγή )

Φωτογραφία Facebook

Σχολιάζετε χρησιμοποιώντας τον λογαριασμό Facebook. Αποσύνδεση /  Αλλαγή )

Σύνδεση με %s

 
Αρέσει σε %d bloggers: