Kάθε νέο άρθροΓνωμικό #32
Posted by Διαγόρας ο Μήλιος στο 2008/06/03
«Τίποτα δεν είναι πιό ενάντιο στη θρησκεία και στο ιερατείο από την κρίση και την κοινή λογική.»
—Voltaire (Βολταίρος, Βολτέρ) (1694-1778) Γάλλος συγγραφέας και φιλόσοφος, θεωρείται κεντρική μορφή και ενσάρκωση του Διαφωτισμού του 18ου αιώνα.
Το πρωτότυπο: «Rien n’est plus contraire à la religion et au clergé qu’une tête sensée et raisonnable.»
Ενημέρωση 2008-06-13: Σύμφωνα με έρευνα που κάνει η «Αόρατη Μελάνη» είναι πολύ πιθανό ότι το απόφθεγμα αυτό είναι του Βαρώνου Ντ’ Ολμπάκ, και όχι του Βολταίρου. Αναμείνατε εις το ακουστικόν σας.
Το αρχείο των γνωμικών φιλοξενείται στο atheoi.ORG: Αρχείο γνωμικών
Copyright © 2008 Διαγόρας ο Μήλιος | Όροι Χρήσης
Τροφοδοσία περιεχομένου (RSS feed)
Κάθε άρθρο σε αυτό το ιστολόγιο
Κάθε σχόλιο σε αυτό το ιστολόγιο
Μόνο τα σχόλια αυτού του άρθρου
Διαγόρας ο Μήλιος 
Θου Βου said
«εάν ο Θεός δεν υπήρχε θα έπρεπε να τον εφεύρουμε»
Βολταίρος ,στο ποίημα του «Επιστολή στο συγγραφέα του βιβλίου,Οι Τρείς Απατεώνες».
Αν και θεωρείται άθεος από ορισμένους,στην πραγματικότητα έπαιρνε μέρος σε θρησκευτικές τελετές και είχε χτισει και μιά εκκλησία στο κτήμα του στο Φερνύ-Βολταίρ.
Διαγόρας ο Μήλιος said
Ναι, Θου Βου, ο Βολταίρος πράγματι δεν ήταν άθεος, δεν ήταν όμως ούτε και χριστιανός: ήταν ντεϊστής, στάση που (ειδικά εκείνη την εποχή) ήταν επαρκώς σκεπτικιστική για να του αποδίδουμε σήμερα τα εύσημα. Τάχθηκε σθεναρά ενάντια στην οργανωμένη θρησκεία, πίστευε πως οι κληρικοί είναι αχρείοι, και πως η βίβλος είναι για τα μπάζα.
Θου Βου said
αν δεν με απατά η μνήμη μου ,ο Βολταίρος δεν ηταν αυτός που είχε πεί πως 100 χρόνια μετά τον θάνατο του η Βίβλος θα εχει εξαφανιστεί;
μήπως εχουν περασει 230 χρόνια από τοτε που μάς άφησε χρόνους;
Διαγόρας ο Μήλιος said
Ναι, έχεις πολύ καλή μνήμη, ο Βολταίρος μας έχει αφήσει 286 χρόνους, και είχε πράγματι πει ότι «Σε εκατό χρόνια από τις μέρες μου δεν θα υπάρχει ούτε μία Βίβλος στη γη εκτός από εκείνη που χαίρεται ένας παλαιοπώλης, κυνηγός αξιοπερίεργων αντικειμένων». Προφανώς, κρίνοντας από τις εξελίξεις στις αρχές του διαφωτισμού, είχε υποεκτιμήσει την έκταση, την ανθεκτικότητα, και την επιμονή της μωροπιστίας της ανθρωπότητας.
ΙΔΟΜΕΝΕΑΣ Ο ΜΑΚΕΔΩΝ said
Οι άνθρωποι χρειάζονται την θρησκευτικότητά τους όπως αυτή και άν εκδηλώνεται.
Αν δεν υπάρξει εναλλακτική πρόταση γιατι να αρνηθεί κάποιος την υπάρχουσα ;
Και μην μου πεις οτι η άρνηση οποιουδήποτε δόγματος εν ονόματι του ορθολογισμού είναι λύση.Γιατι καταντα και ο ίδιος ορθολογισμός δόγμα απο μόνος του.Το να αποφεύγουμε με τον ορθολογισμό (αλήθεια ενα ορισμό πρέπει να βάλουμε.)τις παγίδες και τις εξαρτησεις και τους εκμεταλλευτές είναι απαραίτητο
Καλώς ή κακώς ο χριστιανισμός έχει δελεασικά στοιχεία τα οποία τραβούν σαν μαγνήτης τους αναζητούντες.(θα επανέλθω αναλυτικότερα επάνω σε αυτο)
Θου Βου said
o δυτικός δε και παρεφθαρμένος χριστιανισμός έχει και πολλά απωθητικά στοιχεία,τα οποία έχουν ριζα την απεχθή θεωρία της ενοχής και της εξιλέωσης που δήθεν οφείλουμε στο Θεό, έμμονη ιδέα, η οποία τόσο πολύ δηλητηρίασε όλη την κουλτουρα των Δυτικών και είναι υπεύθυνη για το αντιχριστιανικό ρεύμα που διατρέχει τις δυτικοευρωπαϊκές κοινωνίες.
Διαγόρας ο Μήλιος said
Εκτελεί ο ανατολικός χριστιανισμός αποστολικό έργο στη δύση; Κάνει προσπάθειες να δείξει στους παραπλανημένους και παραστρατισμένους δυτικούς το γνήσιο νόημα της διδασκαλίας του Ιησού; ποιές είναι οι εμπειρίες που έχει αποκομίσει η εκκλησία από τέτοιου είδους προσπάθειες; μην μου πείτε πως τους έχετε αφήσει στην τύχη τους! Αν ο ανατολικός χριστιανισμός είναι τόσο καλός και ελκυστικός και ευάρεστος και ευάερος και ευήλιος, δεν μπορεί παρά να κάνει θραύση στη Δύση! Κατά μιλιούνια τους βλέπω τους Άγγλους, Γάλλους, Γερμανούς, Αμερικανούς κλπ. να προσέρχονται στους κόλπους της Ανατολικής Ορθόδοξης Εκκλησίας του Χριστού!
Αόρατη Μελάνη said
Διαγόρα μου, μόλις διάβασα εδώ http://en.wikiquote.org/wiki/Voltaire ότι το ρητό αυτό αποδίδεται εσφαλμένα στο Βολταίρο. Στη σελίδα αυτή αναφέρονται πολλά ρητά του Βολταίρου, και στην κατηγορία misattributed αναφέρει και αυτό που έχεις εδώ και το αποδίδει σε άλλον:
«Nothing can be more contrary to religion and the clergy than reason and common sense.»
«Rien n’est plus contraire à la religion et au clergé qu’une tête sensée et raisonnable.» — Paul-Henri Thiry, Baron d’Holbach, Théologie portative, ou Dictionnaire abrégé de la religion chrétienne (1768): Folie
Baron d’Holbach, Paul-Henri Thiry (1723–1789) was a French author, philosopher and encyclopedist. He was born Paul Heinrich Dietrich in Edesheim, Germany. He is most famous as being one of the first self-described atheists in Europe.
Δεν ξέρω κατά πόσο ισχύει αυτό, πάντως έχει αναφορά σε συγκεκριμένο έργο του Πάουλ Χάινριχ Ντήτριχ, βαρόνου του Χόλμπαχ (γαλλιστί Πωλ Ανρί Τιρύ, βαρόνος του Ολμπάκ), στην «φορητή Θεολογία ή Επίτομο λεξικό της χριστιανικής θρησκείας». Δεν βρήκα όμως το έργο για να το επαληθεύσω. Αν βρω κάτι νεότερο θα σε ενημερώσω.
Διαγόρας ο Μήλιος said
Αόρατη Μελάνη, σε ευχαριστώ πολύ που το κοίταξες, και αν πράγματι είναι έτσι όπως τα λέει το wikiquote, η ανακάλυψη που έκανες είναι πολύ σημαντική. Εγώ έκανα μία ακόμα μικρή προσπάθεια να καταλάβω τι ακριβώς παίζεται αλλά δεν βρήκα καμμία άλλη πηγή που να συμφωνεί με το wikiquote. Αν μπορέσεις να βρεις κάτι παραπάνω, θα σου είμαι ευγνώμων.
Αόρατη Μελάνη said
Διαγόρα, βρήκα το κείμενο του έργου του βαρόνου ντ’ Ολμπάκ, και το ρητό αυτό πράγματι προέρχεται από εκεί. Το έργο αναφέρεται στη θρησκεία και έχει ένα τμήμα που το ονομάζει «λεξικό» με διάφορα λήμματα, μεταξύ των οποίων το λήμμα «folie» (ανοησία). Στο λήμμα αυτό περιέχεται αυτή η φράση. Υποθέτω ότι η σύγχιση δημιουργήθηκε ενδεχομένως από την ομοιότητα του «λεξικού» του ντ’ Ολμπάκ με τα «φιλοσοφικά λεξικά» του Βολταίρου (μπορεί όμως να είναι και άλλος ο λόγος, δεν ξέρω).
Το πλήρες κείμενο της «Φορητής θεολογίας» του ντ’ Ολμπάκ στα γαλλικά υπάρχει εδώ:
http://fr.wikisource.org/wiki/Th%C3%A9ologie_Portative,_ou_Dictionnaire_abr%C3%A9g%C3%A9_de_la_religion_chr%C3%A9tienne
Εμένα μου αρέσει πολύ το ρητό. Αν δεν έχεις αντίρρηση, θα έλεγα να το κρατήσεις, με ττη σχετική διευκρίνιση («φράση του βαρόνου Πωλ Ανρί Τιρύ ντ’ Ολμπάκ η οποία ευρέως αποδίδεται εσφαλμένα στο Βολταίρο»). Σκέψου το.
Αόρατη Μελάνη said
Διαγόρα, επιχείρησα να κάνω την επαλήθευση που μου ζήτησες, δηλαδή να ελέγξω μήπως τυχόν το ρητό προέρχεται από το έργο του Βολταίρου (λόγου χάρη από τα Φιλοσοφικά λεξικά που δημοσιεύθηκαν λίγο πριν τη Φορητή Θεολογία του Ντ’ Ολμπάκ) και στη συνέχεια αντιγράφηκαν από τον ντ’ Ολμπάκ στο δικό του έργο.
Βρήκα το κείμενο των Φιλοσοφικών Λεξικών εδώ,
http://books.google.gr/books?hl=el&id=qzoHAAAAQAAJ&dq=Voltaire+dictionnaire+philosophique&printsec=frontcover&source=web&ots=WNOf6dw9XF&sig=HKjOno4pLjyItl3ql78fDZzoCGQ&sa=X&oi=book_result&resnum=1&ct=result
Και τα Άπαντα Βολταίρου εδώ,
http://books.google.gr/books?hl=el&id=bQ4vAAAAMAAJ&dq=Voltaire+dictionnaire+philosophique&printsec=frontcover&source=web&ots=itaylJyx_f&sig=AKJjk_9LPvndbp53aPs753VHFWg&sa=X&oi=book_result&resnum=5&ct=result
στα γαλλικά εννοείται, και μια αναζήτηση της λέξης “religion” δεν μου έδωσε κανένα αποτέλεσμα που να μοιάζει έστω και αόριστα με το ρητό αυτό.
Φυσικά μπορεί παρ’ όλ’ αυτά να το είπε ο Βολταίρος, προφορικά ας πούμε και να το κατέγραψε κάποιος άλλος, ή σε κάποια επιστολή του. Θα έπρεπε να βρούμε πότε και από ποιον έγινε η πρώτη αναφορά του ρητού αυτού και αν η πατρότητα αποδόθηκε ήδη από τότε στον Βολταίρο. Αυτό δεν ξέρω πώς να το κάνω, ωστόσο θα το έχω κατά νου.
Το ότι αποδίδεται ευρέως στον Βολταίρο, εμένα δεν μου λέει τίποτε, όπως σου έχω ξαναπεί. Μπορεί να σημαίνει απλώς ότι πολλοί επανέλαβαν κάτι που διάβασαν χωρίς να το διασταυρώσουν, κάτι που συμβαίνει κατά κόρον όπως καλά γνωρίζουμε όλοι μας.
Φυσικά δεν μπορώ να αποδείξω ότι δεν είναι του Βολταίρου, αλλά το θεωρώ πάρα πολύ απίθανο να είναι του Βολταίρου, κατόπιν όλων αυτών (περίπου το ίδιο επιχείρημα που χρησιμοποιούμε για το αν υπάρχει θεός:-)
Αν βρω κάτι ακόμη θα σε ενημερώσω.
klaus gallas said
Τίποτε δεν είναι ενάντιο στη θρησκεία (γρ. Ορθοδοξία) και στο ιερατείο. Η «κρίση» και η «κοινή λογική» είναι απλά στάχτη στα μάτια.