Διαγόρας ο Μήλιος

Τα είδωλα κάνουν τα καλύτερα καυσόξυλα

Σκεπτικιστικά Γνωμικά: Πρόλογος

Posted by Διαγόρας ο Μήλιος στο 2008/05/02

Περίληψη: πρόλογος για τη σειρά σκεπτικιστικών γνωμικών που αρχίζω να δημοσιεύω σε αυτό το ιστολόγιο ξεκινώντας από την επόμενη ανάρτηση.

Είχα προσπαθήσει πριν από λίγους μήνες να προκαλέσω μία συζήτηση ανάμεσα σε κάποια άτομα από την οποία ήλπιζα πως θα ξεκινούσε κάποια ομαδική προσπάθεια. Δυστυχώς, η συζήτηση δεν καρποφόρησε. Ίσως να μην υπήρξε αρκετό ενδιαφέρον, ίσως να υπήρξε περισσή αμηχανία, ίσως η χρήση δημοκρατικών διαδικασιών στην προκειμένη περίπτωση να ήταν λάθος τακτική, δεν ξέρω. Το γεγονός παραμένει ότι δεν βλέπω κάτι να γίνεται.

Υπάρχει ένα γνωμικό που λέει «αν αυτό που θες δεν υπάρχει, φτιάχ’το μόνος σου». (Κι αν δεν υπήρχε τέτοιο γνωμικό, τότε μόλις το’φτιαξα.) Ξεκινώ λοιπόν μόνος μου να κάνω ένα από τα πράγματα που πιστεύω πως χρειάζονται να γίνουν, με τον τρόπο που πιστεύω πως πρέπει να γίνει, και αν κανείς το βλέπει όπως εγώ, κι επιθυμεί να βοηθήσει, είναι ευπρόσδεκτος. (Ή, αν κανείς βλέπει κάτι άλλο με το οποίο μπορεί να καταπιαστεί, ας κάνει το κομμάτι του.)

Το ζητούμενο είναι απλό: διάδοση της ιδέας του σκεπτικισμού μέσα από απλά και προσιτά μηνύματα που μπορούν να γίνουν κατανοητά όχι μόνο από ενήλικες, αλλά και από παιδιά, τα οποία μόλις αρχίζουν να εξασκούν τις ικανότητές τους στην κριτική σκέψη.

Γιατί, βλέπετε, τα παιδιά είναι το παν.

Απ’ όλες τις εργολαβίες που μπορώ να σκεφτώ στα πλαίσια ενός τέτοιου δεδηλωμένου σκοπού, επιλέγω μία απ’τις πιό εύκολες: τη μετάφραση σκεπτικιστικών αποφθεγμάτων από τα Αγγλικά στα Ελληνικά. Δεν πρόκειται για πρωτότυπη δουλειά, αλλά πιστεύω πως θα έχει πολύ καλή απόδοση, δηλαδή σχέση όγκου απαιτούμενης εργασίας προς ποσότητα & ποιότητα παραγόμενου έργου.

Τα περισσότερα από τα γνωμικά που θα ακολουθήσουν αυτό το άρθρο δεν προσπαθούν να αποδείξουν τίποτα, λένε απλώς κάτι και σε προσκαλούν να το δεις ως αυτονόητο. Αν κεντριστεί το ενδιαφέρον σου, θα το ψάξεις παραπέρα· αν όχι, τότε έτσι κι αλλιώς δεν θα σου είχαν φανεί χρήσιμες οι οποιεσδήποτε αποδείξεις. Άλλωστε, γνωρίζουμε πολύ καλά πως δεν είναι καν θέμα αποδείξεων, είναι θέμα νοοτροπίας: σε τι βαθμό λέτε να μπορούν τα παιδιά να αναπτύξουν την ικανότητα της κριτικής σκέψης από μόνα τους, αν μεγαλώνοντας δεν έχουν δει ούτε ένα παράδειγμα κριτικής σκέψης γύρω τους;

Έχω ήδη μεταφράσει πολλά γνωμικά, ώστε ξεκινώντας τη δημοσίευσή τους να έχω μπόλικο υλικό στα χέρια μου, και θα συνεχίσω να μεταφράζω και να αναρτώ, ίσως ένα κάθε δυό-τρεις μέρες, ή ακόμα και ένα την ημέρα αν προλαβαίνω. Απ’οτι φαίνεται στο αγγλόφωνο Δίκτυο έχουν ήδη δημοσιευθεί τόσο πολλά γνωμικά αυτού του είδους, που θα πάρει χρόνια μέχρι να ξεμείνω από υλικό.

Υπάρχουν μερικά είδη βοήθειας που θα μπορούσαν να μου χρησιμεύσουν. Ένα είδος βοήθειας που θα μου ήταν ιδιαίτερα χρήσιμο είναι το καθαροδιάβασμα, προς αποφυγή λαθών, από κάποιον που να έχει ασχοληθεί σοβαρά με τη μετάφραση. Ένα άλλο είδος βοήθειας, πιό σύνθετο και αναλόγως πιό πολύτιμο, είναι η επιμέλεια των γνωμικών, δηλαδή η επαλήθευσή τους έτσι ώστε να μην δημοσιευτεί τίποτα που δεν στέκει, η διασταύρωσή τους έτσι ώστε να αποφευχθεί η καταπάτηση διανοητικών δικαιωμάτων, και η προσθήκη συνδέσμων προς τις βιογραφίες των πρωτουργών στη Βικιπαίδεια. Αν έχει κανείς όρεξη να βοηθήσει, ας επικοινωνήσει.

Κλείνω αυτό τον πρόλογο με ένα ακόμα γνωμικό:

«Δεν εκφράζω γνώμες άλλων παρά για να εκφράσω τη δική μου γνώμη καλύτερα.»

Michel de Montaigne (Μισέλ ντε Μονταίν) (1533 – 1592) Γάλλος Συγγραφέας.

Copyright © 2008 Διαγόρας ο Μήλιος | Όροι Χρήσης

Τροφοδοσία περιεχομένου (RSS feed)
Κάθε άρθρο σε αυτό το ιστολόγιο
Κάθε σχόλιο σε αυτό το ιστολόγιο
Μόνο τα σχόλια αυτού του άρθρου

10 Σχόλια προς “Σκεπτικιστικά Γνωμικά: Πρόλογος”

  1. Mandarin said

    Ωραία ιδέα, μήπως μπορείς να παραθέτεις κάθε γνωμικό και στη γλώσσα που διατυπώθηκε;

  2. dmast said

    Διαγόρα, καλή επιτυχία στην προσπάθειά σου.
    Για τις βοήθειες που ζητάς στην τελευταία παράγραφο της ανάρτησης, έχω να παρατηρήσω τα εξής:
    Καλό θα ήταν να υπάρχει και η πρωτότυπη αναφορά του γνωμικού. Και αν δεν την έχεις, μπορεί να τη συμπληρώσει κάποιος αναγνώστης που τη γνωρίζει.
    Π.χ., Για το γνωμικό που έβαλες στην επόμενη ανάρτησή σου, το πρωτότυπο κείμενο είναι (αν και είμαι σίγουρος ότι το ξέρεις :D ,το θέμα όμως είναι καθαρά τυπικό)

    «I am against religion because it teaches us to be satisfied with not understanding the world.»

    Επίσης, η ακριβής θέση του γνωμικού πάνω στο κείμενο (εκδοτικός οίκος, έκδοση, κεφάλαιο, σελίδα) ή κάποιο link που θα παραπέμπει σε μια πέραν πάσης αμφιβολίας πηγή, θα ήταν χρήσιμα, για κάποιον που θέλει να κάνει οποιαδήποτε επαλήθευση.

    Π.χ., το παραπάνω, βρέθηκε εκεί:

    http://richarddawkins.net/quotes αριθμός 49.

  3. ellinida said

    Συμφωνώ απολύτως. Ο Ηράκλειτος είπε ότι μάθαινε τα πάντα από τον εαυτό του.

  4. Ευχαριστώ για την ανταπόκριση, παιδιά!

    Το να παραθέτω το κάθε γνωμικό στη γλώσσα που διατυπώθηκε δεν είναι εύκολο, γιατί τα μεταφράζω όλα από τα Αγγλικά, ενώ πολλά από αυτά πρωτοδιατυπώθηκαν στα Γαλλικά, Γερμανικά, Ισπανικά, Λατινικά, κλπ., γλώσσες τις οποίες δεν κατέχω. Αν υπάρχουν ιστολόγοι που γνωρίζουν αυτές τις γλώσσες και διατίθενται να βοηθήσουν στην εύρεση των πρωτότυπων, κάτι γίνεται, αλλά ακόμα και σε αυτή την περίπτωση, μπορούν απλώς να το κάνουν στα σχόλια, έτσι ώστε να μην δίνω υποσχέσεις που δεν εξαρτάται από εμένα το αν θα τηρηθούν.

    Τα ίδια ισχύουν και για το ζήτημα της παράθεσης της αρχικής πηγής του κάθε αποφθέγματος. Αναγνωρίζω πως θα ήταν βέβαια πολύ χρήσιμο να υπάρχει πάντα αυτή η πληροφορία, αλλά δεν τη βρίσκω πάντα στην πηγή από την οποία μεταφράζω, και χρειάζεται πολλή επιπλέον δουλειά για να βρεθεί, την οποία δεν μπορώ να διαθέσω. Όποιος μπορεί και θέλει, ας βελτιώνει τις αναρτήσεις μου προσθέτοντας τις πληροφορίες που λείπουν.

    Αυτό πάντως μου θύμισε ένα είδος βοήθειας που είχα σκοπό να ζητήσω μέσα από το παραπάνω άρθρο, αλλά ξέχασα: Θα μου ήταν πολύ χρήσιμη η βοήθεια κάποιου που να μπορεί να βρεί όσο το δυνατόν πιό έγκυρες μεταφράσεις αρχαιοελληνικών αποφθεγμάτων. Βλέπετε, βρίσκομαι σε μία δύσκολη θέση: οι διάφοροι ιστότοποι που παραθέτουν σκεπτικιστικά/αθεϊστικά γνωμικά συμπεριλαμβάνουν συνήθως και κάποια γνωμικά Αρχαίων Ελλήνων, τα οποία όμως δεν μου πάει να μεταφράσω από τα αγγλικά στα νεοελληνικά, γιατί φαντάζομαι πως είναι ήδη γνωστά, και είναι βέβαιο πως οι δικές μου μεταφράσεις θα διαφέρουν από τις διατυπώσεις που είναι ήδη γνωστές. Υπάρχει κάποιος/κάποια αρχαιομαθής που να μπορεί να βοηθήσει; σε αντάλλαγμα προσφέρω μνεία και σύνδεσμο προς το ιστολόγιό του/της σε κάθε άρθρο στο οποίο θα βοηθήσει.

  5. Μετάφραση; Κάποιος είπε μετάφραση; Στην πάντα όλοι! Εμπρός γενναίοι μου! Γκαγκάν, γκαγκάν!

    Δεν έχω βρει ακόμη το απόφθεγμα του Μονταίν που παραθέτεις, όμως βρήκα πολλά αποφθέγματα του Μονταίν για το χριστιανισμό εδώ, http://atheisme.free.fr/Biographies/Montaigne.htm, με αναφορά πηγής, τα οποία θα μεταφράσω σιγά σιγά. Επειδή τα γαλλικά δεν είναι το ισχυρό σημείο μου, αν βρεθεί άλλος γαλλόφωνος που θέλει να αναλάβει, ας το πει.

    Γιατί δεν αναφέρεις την αρχική δική σου πηγή; Έστω και απλώς ως αναφορά. Επίσης, μπορείς να βρίσκεις το πρωτότυπο και να το παραθέτεις, ακόμη κι αν δεν ξέρεις τη γλώσσα πηγή, τι πειράζει;

    Πρέπει να φύγω τώρα, θα επανέλθω.

  6. nespa45 said

    Ωραία ιδέα, θα σου στείλω και εγώ μερικά καλά γνωμικά… (πιθανόν και να τα ξέρεις αλλά δεν πειράζει…)

  7. c: ήλθε το ιππικό!

    Δεν ανέφερα την πηγή μου γιατί στην προκειμένη περίπτωση οποιαδήποτε προσπάθεια να φανώ συνεπής και σχολαστικός είναι έτσι κι αλλιώς καταδικασμένη σε αποτυχία από τη στιγμή που δεν έχω να παραθέσω το πρωτότυπο στα Γαλλικά. Για να λύσω την απορία σου, πάντως, η πηγή ήταν η σελίδα του Montaigne στο Wikiquote: http://en.wikiquote.org/wiki/Michel_de_Montaigne

  8. Abravanel said

    Μην κολλάς μόνο στην θρησκεία, ο σκεπτικισμός αφορά όλους τους τομείς της ζωής.

  9. Έχεις δίκιο, βέβαια, Abravanel, αλλά απ’όλους τους τομείς της ζωής για τους οποίους έχει να πει κάτι ο σκεπτικισμός, η θρησκεία είναι ο πιό σοβαρός, (βλέπε ολέθριος,) και γι’αυτό τα περισσότερα σκεπτικιστικά γνωμικά αφορούν τη θρησκεία. Έχω, πάντως, να δημοσιεύσω και γνωμικά που δεν αναφέρονται αποκλειστικά στη θρησκεία, όπως το #3.

  10. ένα γνωμικό αξιολογείται μόνο από την ευρύνοια του αποδέκτη του.
    Martin Ocelotl

    Το βρήκα κάπου και το παραθέτω.

Σχολιάστε

Εισάγετε τα παρακάτω στοιχεία ή επιλέξτε ένα εικονίδιο για να συνδεθείτε:

Λογότυπο WordPress.com

Σχολιάζετε χρησιμοποιώντας τον λογαριασμό WordPress.com. Αποσύνδεση /  Αλλαγή )

Φωτογραφία Facebook

Σχολιάζετε χρησιμοποιώντας τον λογαριασμό Facebook. Αποσύνδεση /  Αλλαγή )

Σύνδεση με %s

 
Αρέσει σε %d bloggers: